Το φλερτ της Ουγγαρίας με το φασισμό

Του Νίκου Μουντάκη
Σε μία προκλητική και ανιστόρητη κίνηση Ούγγροί ακροδεξιοί, ανάμεσά τους και στελέχη του κυβερνώντος κόμματος του εθνικιστή πρωθυπουργού Βίκτορ Ορμπάν, προχωρούν συστηματικά στην αποκατάσταση φασιστών του μεσοπολέμου, με χαρακτηριστικότερη περίπτωση τον «αντιβασιλέα» Μικλός Χόρτι (1868 - 1957) σύμμαχο του Μουσολίνι και του Χίτλερ, υπεύθυνο για την επιβολή στυγνής δικτατορίας και για την εξόντωση εκατοντάδων χιλιάδων εβραίων και δημοκρατικών πολιτών.

Πρόσφατα έγιναν στην πόλη Κερέκι τα αποκαλυπτήρια ενός ανδριάντα του Χόρτι, επίσης μία πλατεία στην πόλη Γκιόμρο μετονομάστηκε (από «πλατεία ελευθερίας») σε «πλατεία Χόρτι», ενώ και η θεολογική σχολή του Ντεμπρέτσεν, της δεύτερης σε μέγεθος ουγγρικής πόλης μετά την πρωτεύουσα Βουδαπέστη, εντοίχισε αναμνηστική πλάκα προς τιμήν του.

«Υπάρχει μία έρπουσα και ανερχόμενη προσωπολατρεία του Χόρτι στη χώρα μας» δηλώνει στον ιστότοπο του γερμανικού περιοδικού Spiegel ο Ούγγρος δημοσιογράφος Γκάμπορ Τζένε.

Ο Χόρτι ήταν αντισημίτης και αντικομμουνιστής, ηγέτης του κινήματος «λευκού τρόμου» του μεσοπολέμου, υπεύθυνος, ως αρχηγός του κράτους το 1944, για την παράδοση στους ναζί 400.000 εβραίων, οι περισσότεροι των οποίων μαρτύρησαν στο στρατόπεδο εξόντωσης του Αουσβιτς. Όταν έγειρε η πλάστιγγα επιχείρησε να τα βρει με τους Συμμάχους, απέτυχε, και οι ναζί τον συνέλαβαν και τον μετέφεραν στη Βαυαρία μέχρι το τέλος του πολέμου. Δεν δικάστηκε για τα εγκλήματά του (οι Αμερικανοί αρνήθηκαν να τον εκδώσουν στη Γιουγκοσλαβία του Τίτο) και έζησε μέχρι τα βαθιά του γεράματα στην Πορτογαλία του «συναδέλφου» του δικτάτορα Αντόνιο ντε Ολιβέιρα Σαλαζάρ.

Επίσης το κοινοβούλιο της Ουγγαρίας πρωτοστατεί σε εκστρατεία για την μεταφορά στην Ρουμανία και την ταφή εκεί των οστών του Ζόζεφ Νιίρο, φασίστα λογοτέχνη και πολιτικού, στενού συνεργάτη του Χόρτι. Ο Νιίρο γεννήθηκε στην Τρανσυλβανία και το κόμμα της εκεί ουγγρικής μειονότητας ζητά τα τελευταία χρόνια την «αποκατάστασή» του δια της μεταφοράς των οστών, κάτι που η κυβέρνηση της Ρουμανίας έχει απαγορεύσει. Μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο αυτός ο «θεωρητικός» του ουγγρικού φασισμού βρήκε καταφύγιο στην Ισπανία του Φράνκο. Πέθανε στη Μαδρίτη το 1953.

Σε όλες αυτές τις πρωτοβουλίες συμμετέχουν στελέχη του κυβερνώντος κόμματος Φιντέζ, υιοθετώντας μία ακραία εθνικιστική ρητορική, συχνά συνδυάζοντας τα «περασμένα μεγαλεία» με την «λιτότητα που επιβάλλει η Ευρωπαϊκή Ένωση στην Ουγγαρία».