Ωριμη και στη φάση της επικαιροποίησης βρίσκεται η μελέτη Ανάδειξης αγροτικών συγκροτημάτων – μετοχιών και παραδοσιακών οικισμών του πρώην Δήμου Ελευθερίου Βενιζέλου.
Η μελέτη που θεωρείται από τις πιο σημαντικές που έχουν γίνει για την περιοχή, χρηματοδοτήθηκε από το Γ' ΚΠΣ με 180.000 ευρώ και όπως μας αναφέρει η μηχανικός του πρώην Δήμου Αγγελίνα Συρακούλη, θα ενταχθεί για υλοποίηση μόλις ανοίξει κάποια σχετική πρόσκληση στο ΕΣΠΑ.
Η μελέτη περιλαμβάνει τους ιστορικούς παραδοσιακούς πυρήνες των οικισμών του Δήμου,
καθώς επίσης και τα αγροτικά συγκροτήματα και μοναστηριακά μετόχια που είναι
διάσπαρτα στον κάμπο και αξίζει να σημειωθεί ότι είναι η πρώτη φορά που γίνεται μια τόσο εκτεταμένη καταγραφή αυτού του αρχιτεκτονικού πλούτου, η οποία συμπληρώνεται με φωτογραφικό υλικό. Είναι δε χαρακτηριστικό ότι απότ ο 2005 που ολοκληρώθηκε η μελέτη, κάποια από τα κτίσματα που καταγράφει έχουν ήδη αλλοιωθεί από διάφορους παράγοντες, έτσι το υλικό αυτό αποκτά και ιστορική σημασία. Η πρώτη φάση της μελέτης, αφορά στην καταγραφή του παραδοσιακού οικοδομικού πλούτου των οικισμών, στην ανάλυση της τυπολογίας των συγκροτημάτων, καθώς και στη μορφολογική ανάλυση του συνόλου και των στοιχείων τους.
Αντικείμενο της δεύτερης φάσης είναι: Η επιλογή συγκεκριμένων χώρων εντός των οικισμών που χρίζουν ανάπλασης – διαμόρφωσης ενώ ως προς τα αγροτικά συγκροτήματα και τις Μονές διατυπώνει προτάσεις διατήρησης και ανάδειξης της κτιριακής υποδομής και του εγγύτερου περιβάλλοντος των συγκροτημάτων, ανάλογες με την σημερινή κατάσταση και το ιδιοκτησιακό καθεστώς. Περιπτώσεις επανάχρησης, ένταξης νέων χρήσεων, υπαγωγή στις ανάγκες κοινωνικού εξοπλισμού του Δήμου. Ο Γενικός στόχος των προτάσεων, όπως αναφέρουν οι ίδιοι οι μελετητές, αφορά κυρίως στη διάσωση διατήρησης και ανάδειξης των συγκροτημάτων. Κύρια επιδίωξη θα πρέπει να αποσκοπεί στην διατήρηση και ενίσχυση της αρχικής του λειτουργίας.
Στα πλαίσια αυτά η μελέτη προβλέπει:
Μουρνιές
Διαμόρφωση του κεντρικού άξονα του οικισμού, την οδό Ελευθερίου Βενιζέλου, του παράλληλου εσωτερικού δρόμου (Θερίσου), καθώς και των βασικών συνδετήριων παράδρομων.
Η οδός Ελευθερίου Βενιζέλου, εκτός του ότι αποτελεί τον κεντρικό οργανωτικό άξονα του οικισμού, περιλαμβάνει τα κύρια ενδιαφέροντα στοιχεία του, τα δημόσια κτίρια, καθώς και το υπερτοπικής σημασίας και ενδιαφέροντος Μουσείο Ελ. Βενιζέλου.
Αποτελεί εικόνα αναγνώρισης του οικισμού και καθρέπτη των πλούσιων ιστορικών του αναφορών.
Στο πλαίσιο ανάπλασης του κεντρικού άξονα θα αντιμετωπιστούν:
- Η κυκλοφοριακή διευθέτηση και διαμόρφωση πεζοδρομίων
- Η αναδιοργάνωση της κεντρικής πλατείας
- Η ανάδειξη των σημείων στοιχείων που περιέχονται στον άξονα, κυρίως της οικίας Βενιζέλου με κυριότερο στόχο την επαναφορά στην αυθεντική εξωτερική μορφή της.
Ο παράλληλος δρόμος περιέχει σημαντικά αντικείμενα ενδιαφέροντος.
Στο Μετόχι Λούρδα που υπάρχει στον δρόμο αυτό , διασώζονται:
- Το Οθωμανικό Λουτρό ( Χαμάμ)
- Η Ενετικής εποχής αίθουσα, με τα οξυκόρυφα τόξα
- Η λιθόστρωτη αυλή
Απαιτείται η διάσωση αναστύλωσης και ανάδειξης τους, καθώς και η εξασφάλιση της επισκεψιμότητας τους.
Νεροκούρου
Προτείνεται η διαμόρφωση:
- Του κεντρικού δρόμου που διατρέχει τον παλιό οικισμό και τα μικρά πλατώματα που συνέχονται με αυτό, καθώς και τις παρόδους που οδηγούν σε σημαντικά σημεία.
- Της επέκτασης του δρόμου αυτού έως το κέντρο του οικισμού Τζομπανά.
- Το τρίγωνο μεταξύ των δύο οικισμών όπου υπάρχει η Δεξαμενή Ύδρευσης. Η γειτνίαση του με το σχολείο και το γήπεδο, καθώς και η σημαντική του έκταση το καθιστούν ενδιαφέροντα χώρο για διαμόρφωση πάρκου αναψυχής.
Αγροτικά συγκροτήματα ( Μετόχια), Μονές
Τα σωζόμενα κτιριακά συγκροτήματα των μετοχιών αποτελούν σημαντικό πολιτισμικό πλούτο της περιοχής, σημαντικό σε αριθμό αρχιτεκτονική ποιότητα και ιστορικής αξίας.
Οι μελετητές αναφέρουν πως “το κύριο σχετικά απλό και άμεσο, είναι η γενική υπαγωγή τους σε προστατευτικούς νόμους και διατάγματα, για τη διάσωσή τους από ανθρώπινη επέμβαση και επιβουλή, ανεξάρτητα από τον βαθμό διάσωσης και την κατηγορία στην οποία κατατάσσονται.
Προκειμένου να προβούμε σε ειδικές προτάσεις αντιμετώπισης σε συγκροτήματα, προτείνουμε την διάκρισή τους σε δύο μεγάλες κατηγορίες: στη μία υπάγονται τα μετόχια που έχουν μεταβληθεί σε οικισμούς, έχει αλλοιωθεί ο αυτοτελής χαρακτήρας τους ή είναι ενταγμένα στον ιστό του οικισμού Μουρνιές, Νεροκούρου και έχουν χάσει την αυτοτέλειά και την ιδιότητά τους.
Η άλλη μεγάλη κατηγορία των Μετοχιών αφορά στα Μετόχια που διατηρούν την αυτοτέλειά τους και ως προς το κτιριακό τους συγκρότημα και ως προς το περιβάλλον. Ομως, τα περισσότερα από αυτά ανήκουν σε ιδιώτες έτσι οι προτάσεις είναι συνάρτηση και του ιδιοκτησιακού καθεστώτος.
Μια από τις προτάσεις που μπορούν να βρουν εφαρμογή σε αρκετές περιπτώσεις θα ήταν ο Αγροτουρισμός. Η υπαγωγή σε χρηματοδοτικά προγράμματα της Ε.Ε. , είναι ένα από τα θέματα που απαιτούν διερεύνηση, ώστε να αποτελέσει κίνητρο για την ιδιωτική δραστηριοποίηση.
Ιδιοκτησία Δημοσίου
Αφορά κατ’ αρχήν στη Κουκουναρά, αλλά και σε άλλα που υπάρχουν πιθανότητες να περιέλθουν στο Δήμο ή άλλο φορέα, ως ιδιοκτησία ή ως εκμετάλλευση – εκμίσθωσης.
Η άμεση σχέση με την πόλη προσδίδει στα αντικείμενα αυτά ιδιότητες υπέρ τοπικής σημασίας.
Οι προτάσεις λοιπόν μπορούν να συσχετίζονται με θέματα ευρύτερης σημασίας και ενδιαφέροντος.
Ενδεικτικά αναφέρουμε ως παραδείγματα:
· Λειτουργίες σε σχέση με εκπαίδευση
- Σχετιζόμενες με το Πολυτεχνείο Κρήτης
- Ανοιχτό Πανεπιστήμιο
- Κέντρο Λαϊκής επιμόρφωσης
· Πολιτισμικές Λειτουργίες
- Δημόσια Βιβλιοθήκη
- Λαογραφικό ή Ιστορικό Μουσείο υπερτοπικού ενδιαφέροντος.
Μονές
Από τα συγκροτήματα Μονών επέμβασης – επανάχρησης, επιδέχονται τα συγκροτήματα του Αγίου Γεωργίου και του Αγίου Ελευθερίου.
Αγ. Γεώργιος
Η σχέση του με τον αρχαιολογικό χώρο, ενισχύει την άποψη το συγκρότημα αυτό να αποτελέσει ερευνητικό – συνεδριακό κέντρο – Ινστιτούτο αρχαιολογικών μελετών.
Αγ. Ελευθέριος
Η χρήση που προτείνουμε έχει σχέση με την γειτνίαση του με το Νοσοκομείο.
Προτείνουμε να οργανωθεί ως κέντρο φιλοξενίας στενών συγγενών ασθενών από την περιφέρεια. Είναι γνωστή η ανάγκη παραμονής ανθρώπων από τα χωριά που συμπαρίστανται στους ασθενείς τους.
Η μεγάλη αίθουσα του ελαιοτριβείου μπορεί να αποτελέσει χώρο πολιτισμικού περιεχομένου που θα είναι ενταγμένο σε ένα γενικότερο πρόγραμμα του Δήμου ή του Νομού.
Ένα Μουσείο Ελιάς θα ήταν απόλυτα προσαρμοσμένο στη μορφή και στο προηγούμενο περιεχόμενο της αίθουσας. Θα μπορούσε όμως να οργανωθεί σε γενικότερο Μουσείο Φυσικής Ιστορίας, έχοντας πάντα κατά νου ότι η γειτνίαση με την πρωτεύουσα και η επαρκής οδική σύνδεση του , προσδίδουν υπερτοπική σημασία.
Περισσότερα | στη σελίδα μας στο facebook
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου