Σε εμπόλεμη κατάσταση βρέθηκε με το ξεκίνημα της χρονιάς η Πανεπιστημιακή κοινότητα, καθώς η «συναίνεση» μεταξύ των αρχηγών της Ν.Δ. του ΠΑΣΟΚ και του ΛΑΟΣ που προφανώς διέπονται από τις ίδιες «πολιτικές» ευαισθησίες, δεν έπεισε ότι οι αλλαγές που προώθησε η υπουργός παιδείας Αννα Διαμαντοπούλου στο σχετικό νόμο είναι προς όφελος του δημόσιου χαρακτήρα της ανώτατης παιδείας, καθώς θεωρούν ότι ο νόμος αποδομεί το δημόσιο και ακαδημαϊκό χαρακτήρα του Πανεπιστημίου ενώ παράλληλα πιστεύουν ότι τόσο στις επιμέρους διατάξεις του όσο και ως σύνολο συνιστά μια κατάφωρη παραβίαση του συνταγματικού πλαισίου που διέπει τα πανεπιστήμια. Οι πρυτάνεις, το διδακτικό προσωπικό των πανεπιστημίων και ερευνητές υπογραμμίζουν ότι το συγκεκριμένο νομοσχέδιο μεθοδεύει την αδυναμία λειτουργίας των πανεπιστημίων με τη διάλυση των βασικών ακαδημαϊκών και διοικητικών μονάδων. Παράλληλα εκτιμούν ότι η πιθανή εγκατάσταση δοτών Διοικήσεων δεν θα γίνει αποδεκτή από την Πανεπιστημιακή κοινότητας, γιατί ενθαρύνει την εξάρτηση, τον κομματισμό και την ευνοιοκρατία. Οι πρυτάνεις μιλούν για υποβάθμιση των σπουδών στα ΑΕΙ, το κόστος των οποίων όπως σημειώνουν χαρακτηριστικά, θα το πληρώσει η μέση ελληνική οικογένεια, η οποία θα κληθεί να πληρώσει σύντομα ένα μεγάλο μέργος του κόστους των σπουδών, αφού το νομοθέτημα δεν διασφαλίζει τη δημόσια χρηματοδότηση ούτε της εκπαίδευσης και της έρευνας, ούτε της φοιτητικής μέριμνας και της διανομής των συγγραμμάτων . Ετσι λοιπόν όπως αναφέρουν, η υποχρέωση της πολιτείας να παρέχει δημόσια και δωρεάν παιδεία θα συρρικνωθεί ουσιαστικά με την σταδιακή απόσυρσή της από την υποστήριξη των συγγραμμάτων και της φοιτητικής μέριμνας και τη μετακύλιση του αντίστοιχου κόστους στους φοιτητές και στις οικογένειές τους, Πάντως ο προγραμματισμός του Υπουργείου Παιδείας προβλέπει ότι ο νόμος, που ανατρέπει βασικούς κανόνες οργάνωσης και λειτουργίας της ανώτατης εκπαίδευσης θα έχει ψηφιστεί μέχρι τα μέσα Σεπτεμβρίου. Στο μεταξύ οι Προέδροι των ΤΕΙ φαίνεται πως έχουν πιο θετική προσέγγιση ως προς το νομοσχέδιο γενικά και ως προς τη δυνατότητα των πτυχίων με τριετείς σπουδές. Σε τοπικό επίπεδο ωστόσο επικρατεί έντονος προβληματισμός όσον αφορά στην ενδεχόμενη κατάργηση τμημάτων του παραρτήματος Χανίων του ΤΕΙ στο μέλλον, λόγω του «Καλλικράτη» που φημολογείται ότι θα ισχύσει στην τριτοβάθμια τεχνολογική ανώτατη εκπαίδευση.
Ζητήσαμε την άποψη για το νόμο τόσο του Πρύτανη του Πολυτεχνείου Κρήτης Γιάννη Φίλη, όσο και του Προέδρου των ΤΕΙ Κρήτης Ευάγγελου Καπετανάκη.
"Εκθεμελιώνεται το Ελληνικό Πανεπιστήμιο"
Ο Πρύτανης του Πολυτεχνείου Κρήτης Γιάννης Φίλης επισημαίνει αρχικά πως «σίγουρα απαιτούνται βελτιώσεις και αναμόρφωση σε κάποια σημεία της ανώτατης εκπαίδευσης, όπως για παράδειγμα σχετικά με την παρακολούθηση των μαθημάτων απ΄τους φοιτητές. Όμως δυστυχώς ο νόμος για τις αλλαγές στα ΑΕΙ και ΤΕΙ, παρόλο που επιλύει κάποια προβλήματα, εκθεμελιώνει αυτό που γνωρίζαμε εμείς ως Ελληνικό Πανεπιστήμιο χωρίς να λαμβάνει υπόψη τις κοινωνικές και οικονομικές συνθήκες της χώρας και ότι μια τέτοια αλλαγή μπορεί να έχει πολύ αρνητικές συνέπειες. Πιο συγκεκριμένα ανατρέπει τελείως τον δημοκρατικό τρόπο εκλογής αρχών των πανεπιστημίων και εισάγει ένα συμβούλιο διοίκησης, το οποίο φοβούμεθα πάρα πολύ ότι θα υπόκειται σε κομματικούς επηρρεασμούς και το οποίο –κατά κάποιον τρόπο κλειστά και διδακτορικά- θα διοικεί τα ιδρύματα. Αυτό το νέο σύστημα, με το οποίο αποκλείονται οι εκλογές Κοσμητόρων και Πρυτάνεων όπως γίνονταν εως τώρα, με δημοκρατικό τρόπο, φοβούμαι ότι θα οδηγήσει σε πολύ μεγάλη αναταραχή την παιδεία. Επιπλέον μ’ αυτό τον τρόπο διαπιστώνουμε ότι σιγά σιγά τα Πανεπιστήμια ιδιωτικοποιούνται με την πλέον σκληρή έννοια της αγοράς και αυτό πλέον δίνει μια νέα κατεύθυνση στα ΑΕΙ και στα ΤΕΙ, που δεν είναι η ακαδημαϊκή τους κατεύθυνση και αποστολή. Είναι μια κατεύθυνση εμπορευματοποίησης και αγοράς. Και ως προς αυτό το θέμα είμαστε πλέον αντίθετοι όλοι οι Πρυτάνεις. Εκτός των άλλων εισάγεται αξιολόγηση, πάλι με όσους αγοράς και τίθεται το ζήτημα κατά πόσον η γνώση που παράγεται μπορεί να μεταφρασθεί άμεσα σε νομισματικές μονάδες. Δυστυχώς δεν έχει γίνει κατανοητό ότι η καλή έρευνα, η οποία έχει τις πολλές εφαρμογές, σχεδόν ποτέ δεν ξεκίνησε ως «διατεταγμένη» έρευνα με χρηματικούς όρους, αλλά ως περιέργεια για τη φύση και τον κόσμο και στη συνέχεια βρίσκονται οι εφαρμογές».
Ο κ Φίλης υποστηρίζει στη σνέχεια ότι «το νέο σύστημα νόμου κατεδαφίζει ένα οικοδόμημα, το οποίο είχε μεν προβλήματα, αλλά είχε και πολύ καλές βάσεις και αυτή τη στιγμή μας φέρνει σ’ έναν κυκεώνα αναταραχής και αβεβαιότητας απ τον οποίο δεν ξέρουμε πως θα βγούμε. Ειδικότερα σε ό,τι αφορά τη δυνατότητα των ιδρυμάτων να παρέχουν πτυχία και με τριετείς ή διετείς σπουδές όλοι οι Πρυτάνεις είμαστε αντίθετοι διότι θεωρούμε ότι σε δύο ή τρία χρόνια δεν μπορεί κανείς να ολοκληρώσει καμία ακαδημαϊκή περιοχή και να αισθανθεί ότι κατέχει τη γνώση αυτής της περιοχής. Ουσιαστικά πρόκειται για ένα σύστημα ταχείας παραγωγής εύκολα ελέγξιμου εργατικού δυναμικού. Επίσης καταργούνται και τα τμήματα, κάτι που δεν υπάρχει σχεδόν πουθενά στον κόσμο, επειδή υπάρχουν ορισμένες οριοθετήσεις ειδικοτήτων. Τώρα αυτά καταργούνται και εισάγονται οι σχολές, όπου τα όρια της επιστήμης θα είναι ασαφή και κάποιος δεν θα ξέρει που κατευθύνεται και που βαδίζει.
Σε ό,τι αφορά το άσυλο δεν γίνεται πλέον μνεία του ασύλου με το νέο νόμο, γεγονός που σημαίνει ότι αυτό (το άσυλο) δεν θα υφίσταται και ότι θα μπορεί η αστυνομία να μπαίνει στα πανεπιστήμια οποτεδήποτε κρίνει ότι παραβιάζονται οι νόμοι του κράτους ή οποτεδήποτε κατά την κρίση των διοικούντων χρειάζεται παρέμβαση για να επιβληθεί η τάξη. Εκείνο που διερωτάμαι είναι αν θα είναι έτοιμο το Κράτος ή οποιαδήποτε κυβερνηση να συγκρουστεί με τη νεολαία της χώρας, διότι υπάρχει μια παγιωμένη συνείδηση αυτή τη στιγμή στους νέους, σύμφωνα με την οποία η αστυνομία δεν εισέρχεται στους χώρους των Πανεπιστημίων. Τελικά φοβάμαι ότι αυτού του είδους η κατάργηση του ασύλου μπορεί να οδηγήσει σε χειρότερες καταστάσεις από τις μέχρι τώρα, με δεδομένη και την κοινωνική κατάσταση που υφίσταται η χώρα».Ο κ. Φίλης επισημαίνει ότι σε σχέση με τη χρηματοδότηση, που θα κατανέμεται στα ιδρύματα με βάση αντικειμενικά κριτήρια και δείκτες, όπως ο αριθμός των ενεργών φοιτητών και το κόστος των σπουδών ανά φοιτητή καθώς και με βάση τους δείκτες ποιότητας και επιτευγμάτων τα εξής: «ουσιαστικά αρχίζουν σιγά σιγά να μπαίνουν αυτά τα κριτήρια της αγοράς τα οποία θα δημιουργήσουν λίγο πολύ μια νέα κατάσταση την οποία εγώ προσωπικά χαρακτηρίζω «Ελληνικό Πανεπιστήμιο Α.Ε.».
ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΣΜΟΙ ΣΤΕΛΕΧΩΝ ΤΕΙ
Στο μεταξύ, έντονη είναι η ανησυχία παραγόντων και εκπαιδευτικού προσωπικού του παραρτήματος Χανίων του ΤΕΙ Κρήτης για τη μορφή που θα έχει το ίδρυμα στο μέλλον, με βάση το νέο νόμο πλαίσιο. Ο προβληματισμός αυτός έγκειται στο κατά πόσο θα παραμείνουν όλα τα τμήματα του ιδρύματος στη Δυτική Κρήτη στον «κορμό» της εκπαιδευτικής διαδικασίας. Όπως τόνισε στην εφημερίδα μας υψηλόβαθμο στέλεχος του παραρτήματος που θα πρέπει να τονιστεί ότι παράγει και επιτελεί τα τελευταία χρόνια ένα αξιοζήλευτο έργο (το παράρτημα): «Για τα περιφερειακά ιδρύματα επειδή αναφέρεται μέσα στο νόμο πλαίσιο ο χωροταξικός σχεδιασμός των ιδρυμάτων, επικρατεί σ’ εμάς μια αγωνία και μια αβεβαιότητα για το πώς ακριβώς ερμηνεύεται αυτός ο σχεδιασμός απ’ την πλευρά του Υπουργείου Παιδείας. Θεωρώ λοιπόν ότι σ’ όλα τα περιφερειακά ιδρύματα των ΤΕΙ επικρατεί μια αναμονή για την οριστική μορφοποίηση αυτής της πρότασης, ούτως ώστε να γίνει ξεκάθαρο το τι θα γίνει, όσον αφορά τις συγχωνεύσεις τμημάτων, τον επαναπροσδιορισμό γνωστικών αντικειμένων ή ο,τιδήποτε είναι αυτό το οποίο έχει στο σχεδιασμό του το Υπουργείου Παιδείας. Μάλιστα σε τμήματα στα οποία εισάγονται λίγοι φοιτητές, πάντα υπάρχει κίνδυνος να καταργηθούν ή να συγχωνευθούν, αφού υπάρχει πλέον και το θέμα της προτίμησης των φοιτητών με τις συνθήκες που έχουν δημιουργηθεί για το αν θα εγγραφούν σ’ αυτά τα τμήματα. Επίσης η έλλειψη επαγγελματικών δικαιωμάτων που υπάρχει σε πολλά τμήματα θα είναι ένας ανασταλτικός παράγοντας για τις τελικές επιλογές των υποψηφίων φοιτητών και για τα κριτήρια που θα κάνουν αυτές τις επιλογές. Για τα τμήματα του ΤΕΙ στα Χανιά (Τμήμα Φυσικών Πόρων και Περιβάλλοντος και Τμήμα Ηλεκτρονικής) η εισαγωγή φοιτητών όλα τα προηγούμενα χρόνια κινήθηκε σε θεμιτά πλαίσια και αυτά δεν αντιμετώπισαν προβλήματα με την εισαγωγή φοιτητών. Επομένως δεν νομίζω ότι θα καταργηθούν ή θα συγχωνευθούν.»
Ευάγγελος Καπετανάκης
Ο Πρόεδρος του ΤΕΙ Κρήτης Ευάγγελος Καπετανάκης ισχυρίζεται απ’ την πλευρά του πως «ο νόμος πλαίσιο ήταν κάτι το αναμενόμενο μιας και τα τελευταία χρόνια όλοι βλέπαμε ότι υπάρχει ανάγκη γι αλλαγές στην ανώτατη εκπαίδευση. Αξίζει να σημειωθεί ότι οι τελευταίες θεσμικές αλλαγές ουσιαστικά έγιναν πριν από δεκαετίες. Τα ΤΕΙ ειδικά είναι ένας νέος θεσμός και θα λέγαμε ότι ως νέος θεσμός δεν απαιτούνται σ’ αυτόν τόσο επίγουσες αλλαγές, αλλά απ’ την άλλη πλευρά, επί της ουσίας από την ίδρυση των ΤΕΙ οι θεσμικές αλλαγές που συντελέσθηκαν ήταν ελάχιστες. Θέλουμε λοιπόν ν’ αλλάξει η λειτουργία της ανώτατης εκπαίδευσης και ίσως ακόμα και ο τρόπος της διοίκησής της. Ο νέος νόμος πάντως «φιλοδοξεί» ν αλλάξει όλο το νομικό και το λειτουργικό πλαίσιο της ανώτατης εκπαίδευσης. Ν’ αντικατασταθούν πάντως όλα τα νομοθετήματα που υπήρχαν μέχρι τώρα μ ένα νέο νόμο πλαίσιο αποτελεί μια πολύ μεγάλη φιλοδοξία και κάποιοι ισχυρίζονται ότι προσπαθώντας να το πετύχει αυτό εξαντλείται σε κάποιες περιοχές σε λεπτομέρειες. Αλλοι πάλι λένε ότι βάζει ορισμένες αρχές και κατόπιν αφήνει στον οργανισμό των διοικητικών υπηρεσιών και στον εσωτερικό κανονισμό συνολικά του ιστού των διρυμάτων να κανονίσουν τις λεπτομέρειες. Η αλήθεια θεωρώ ότι βρίσκεται ανάμεσα σ’ αυτές τις δύο παραδοχές. Δηλαδή σε κάποιες περιοχές μπαίνει σε λεπτομέρειες και κάποιες άλλες περιοχές τις αφήνει σε γενικό επίπεδο». Ο Πρόεδρος του ΤΕΙ Κρήτης υπογραμμίζει αναφορικά με τα συμβούλια διοίκησης που θα διαμορφωθούν σε κάθε ίδρυμα πως «η προσπάθεια αυτού του μέτρου είναι ν’ απομακρυνθούν οι εκλεγόμενοι που θα διοικήσουν από τους εκλέγοντες ώστε να μην υπάρχουν εκείνες οι άμεσες σχέσεις υποχρέωσης κατά κάποιον τρόπο.
Θεωρώ ότι λήφθηκε ένα πολύ προηγμένο μοντέλο το οποίο ισχύει εδώ και πολλά χρόνια στις αγγλοσαξωνικές χώρες και τις ΗΠΑ, που κινείται προς τη σωστή κατεύθυνση. Η διοίκηση του δικού μας ιδρύματος δεν είναι αρνητική ως προς αυτό το μοντέλο διοίκησης».
Περισσότερα | στη σελίδα μας στο facebook
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου