Το άστεγο έτος. Φοιτητική ζωή μόνο για πλούσιους.

του Γιώργου Γυπάκη

Η φοιτητική ζωή στο Πολυτεχνείο Κρήτης αρχίζει να μοιάζει όλο και λιγότερο δελεαστική για κάποιους φοιτητές. Από την ανεπαρκή και ασυντήρητη φοιτητική εστία μέχρι την έλλειψη κονδυλίων για την κάλυψη των αναγκών σε στέγη και σίτιση, από την αδιαφορία για συντήρηση των κτιρίων μέχρι την αναλγησία που αφήνει λόγω "ανεπίκαιρων κριτηρίων" άστεγους δεκάδες φοιτητές που δεν μπορούν λόγω της κρίσης να ανταπεξέλθουν στα έξοδα, η φοιτητική ζωή στο Πολυτεχνείο Κρήτης και η ίδια η γνώση που παρέχεται μοιάζει να είναι μόνο για τους πλούσιους, δείχνει ότι η μεγάλη μεταρύθμιση των μνημονιακών κυβερνήσεων στην παιδεία έχει πετύχει το στόχο της, να αποκλείσει χιλιάδες παιδιά από την τριτοβάθμια εκπαίδευση. Mε αφορμή το οξύτατο πρόβλημα στέγασης των φοιτητών στα Χανιά, το θέμα τέθηκε στην τελευταία Σύνοδο των Πρυτάνεων και το επόμενο διάστημα αναμένεται να ανοίξει συνολικά η συζήτηση με το Υπουργείο για το θέμα της φοιτητικής στέγασης - σίτισης καθώς τα ίδια προβλήματα υπάρχουν σε όλα τα ΑΕΙ και ΤΕΙ της χώρας.

Το άστεγο έτος

Ενα ολόκληρο "έτος" χαμένο. Δηλαδή 100 φοιτητές που αντιστοιχούν σε ένα σπουδαστικό έτος του Πολυτεχνείου Κρήτης , ετοιμάζονται να παρατήσουν τις σπουδές τους και να γυρίσουν πίσω στο σπίτι με γκρεμισμένα όνειρα και με χαμένους τους αγώνες για την εισαγωγή τους σε ένα ΑΕΙ κι όλα αυτά, επειδή ούτε το Ιδρυμα ούτε η τοπική κοινωνία, ούτε φυσικά το κράτος, μπορούν να τους εξασφαλίσουν δωρεάν στέγη. Εφυγαν για τις διακοπές των Χριστουγέννων χωρίς να ξέρουν αν θα επιστρέψουν πίσω, αφού οι γονείς τους δεν έχουν λεφτά να τους πληρώνουν ούτε τα νοίκια ούτε το φαγητό. Το Ιδρυμα τους έχει δώσει διωρια μέχρι την εξεταστική να αδειάσουν τα δωμάτιά τους για να μπουν άλλοι στην ίδια και χειρότερη οικονομική κατάσταση. Τα τελευταία τρία χρόνια είναι πολλοί οι φοιτητές του Πολυτεχνείου και των ΤΕΙ Κρήτης στα Χανιά που έχουν εγκαταλείψει τις σπουδές τους.

"Στις 262 αιτήσεις για στέγαση καλύπτονται μόνο οι 160 ενώ 102 άτομα μένουν στο δρόμο και από τους υπόλοιπους 78 άτομα μπαίνουν στην εστία και 82 θα παίρνουν επίδομα για μερικούς μήνες 180 ευρώ, που φυσικά δεν επαρκεί. Από τα άτομα που ως τώρα έμεναν στην εστία το 80% μένουν απέξω και δεν παίρνουν καν επίδομα. Ακόμα και τα παιδιά που βρίσκονται στις τελευταίες θέσεις. Στη θέση 232 υπάρχει άτομο που με τα σημερινά δεδομένα δε δικαιούται ούτε καν το επίδομα και μένει σε φίλους του Παιδιά με γονείς άνεργους, με μονογονεϊκές οικογένειες που μένουν χρόνια στην εστία βρίσκονται τώρα ξαφνικά στο αέρα" μας λέει η Ντία Ξένου, φοιτήτρια που έμενε ως τώρα στην Εστία.

"Υπάρχουν παιδιά που δεν έχουν την οικονομική δυνατότητα να βγάλουν ούτε τη μηνιαία κάρτα του λεωφορείου που κάνει 11 ευρώ το μήνα. Υπάρχουν παιδιά που λένε ότι δεν μπορούν να πάνε σπίτι τους για τις διακοπές των χριστουγέννων και του Πάσχα γιατί δεν έχουν λεφτά για τα εισητήρια. Υπάρχουν παιδιά που δεν έχουν δεύτερη κουβέρτα να σκεπαστούνε. Κι αυτά τα παιδιά ξαφνικά τους λένε "αδειάστε το δωμάτιό σας και νοικιάστε" μας λέει η Πρόεδρος του Συλλόγου Φοιτητών Εστίας Μαρία Καπελάκη, η οποία επίσης "πετιέται" έξω από την εστία. "Οι φοιτητές με ρωτούσανε αν αξίζει τον κόπο να ξανακατέβουν μετά τις διακοπές τους στα Χανιά. Κι απ τις συνελέυσεις μας βγαίνει μια αισιοδοξία ότι δε θα λυγίσουμε, θα συνεχίσουμε να αγωνιζόμαστε γι αυτό μέχρι να βρεθούν ξενοδοχεία να μείνουν 100 φοιτητές που τώρα δεν παίρνουν ούτε επίδομα. Αρνούμαστε να εγκαταλείψουμε τα Χανιά, έχουμε φτιάξει λίστες αλληλεγγύης κι αν χρειαστεί μπορούμε να φιλοξενηθούμε σε συμφοιτητές μας, θα γυρίσουμε και θα τα βολέψουμε όπως μπορούμε, όχι ζητώντας ελεημοσύνη, αλλά διεκδικώντας το αυτονόητο, στέγη και σίτιση για όσους τη δικαιούνται.

Κάποιοι από αυτούς βρίσκουν λύση στη συγκατοίκηση με συμφοιτητές τους όπως ο Γιώργος, με άνεργο πατέρα και μητέρα υπάλληλο σε S/M, που θα μοιραστεί ένα νοίκι 220 ευρώ για μία μονόχωρη γκαρσονιέρα! Ο Γιώργος μετακόμιζε παραμονές Χριστουγέννων από τη φοιτητική εστία του Πολυτεχνείου Κρήτης, αφού δεν πληρεί τα κριτήρια για να συνεχίσει να μένει εκεί. Η εστία είναι πολύ μικρή και τα κριτήρια μένουν απαράλλακτα από το 2009 που έχει ξεκινήσει η κρίση, παρά το ότι έχει αυξηθεί δραματικά ο αριθμός των φοιτητών που δεν έχουν λεφτά να πληρώνουν ενοίκια.

Ο Γιάννης έχει και τους δύο γονείς άνεργους, όμως έμεινε έξω από την εστία επειδή τολμούν και έχουν ακόμα δικό τους αυτοκίνητο και σπίτι!

Η Εμμανουέλα Π. μπόρεσε να μπει στην εστία επειδή έχει η ίδια αναπηρία πάνω από 60%. Αν είχε αναπηρο γονέα ή άνεργο η περίπτωσή της δε θα γινόταν δεκτή από τον κανονισμό στέγασης που φτιάχνεται από την ίδια τη σύγκλητο.

Γραφειοκρατία, έλλειψη κονδυλίων και πολιτικής βούλησης

Επρεπε να έχει αλλάξει ο κανονισμός στέγασης, εδώ και τρία χρόνια, ώστε να ανταποκρίνεται στις αυξημένες ανάγκες που δημιούργησε η κρίση. Η πρυτανεία ισχυρίζεται πως ο κανονισμός δεν μπορεί να αλλάξει τώρα, αλλά στο επόμενο έτος, όμως η ευθύνη της συγκλήτου και της πρυτανείας είναι μεγάλη μια και το πρόβλημα έχει τεθεί από τους φοιτητές εδώ και ένα χρόνο τουλάχιστον και αντιμετωπίστηκε με αδιαφορία.

Η παραχώρηση από το Υπουργείο Υγείας του κτιριακού συγκροτήματος του πρώην Θεραπευτηρίου Ψυχικών Παθήσεων Χανίων θεωρήθηκε και από τους φοιτητές και από τη Σύγκλητο του ιδρύματος ως η πιο ενδεδειγμένη μόνιμη λύση, η πρόταση έχει γίνει εδώ και ένα χρόνο βρίσκει όμως εμπόδια σε συμφέροντα άγνωστης προέλευσης που προσβλέπουν σε πιο...κερδοφόρες χρήσεις για τα εγκαταλελειμένα κτίρια, ενώ ο Δήμαρχος Χανίων Μ. Σκουλάκης αποφεύγει τις δικές του ευθύνες λέγοντας ότι "δεν μπορώ να νομιμοποιήσω τα αυθαίρετα κτίρια". Πράγματι υπάρχουν αυθαιρεσίες στα κτιρια του πρώην ΘΨΠΧ, όπως υπάρχουν και σε πολλά δημόσια κτίρια, μεταξύ αυτών και στο κτίριο της Αστυνομικής Δ/νσης Χανίων, συνεχίζουν παρόλα αυτά να λειτουργούν ενώ θα μπορούσαν με μια απλή υπουργική απόφαση να "νομιμοποιηθούν".

Στο μεταξύ αποκλείεται προς το παρόν, όπως μας δηλώνει ο ίδιος ο Πρύτανης του Π.Κ. κ. Βασίλης Διγαλάκης, η κατασκευή νέας φοιτητικής εστίας στην Πολυτεχνειούπολη αφού δεν υπάρχουν χρήματα και δεν προβλεπεται να βρεθούν. Ο Πρύτανης πάντως δηλώνει ότι βρίσκεται σε "επαφή" με τον Διοικητή της της ΔΥΠΕ Κρήτης για το θέμα της παραχώρησης των κτιρίων. Ομως χρειάζονται χρήματα και για τη μετασκευή και την ανακαίνιση των κτιρίων του ΘΨΠΧ που θα στεγάσουν τους φοιτητές και τα χρήματα αυτά γίνεται μια...χαλαρή προσπάθεια να βρεθούν, όπως και τα χρήματα που χρειάζονται για την πρσωρινή στέγαση των 100 φοιτητών σε κάποια ξενοδοχεία της πόλης.

Ο Σύλλογος φοιτητών Εστίας σύρεται από "τον Αννα στον Καϊάφα" ενώ διεκδικεί χρήματα από τα αποθεματικά τού Ειδικού Λογαριασμού Κονδυλίων Ερευνας του Πολυτεχνείου στα γραφεία του οποίου έκαναν πριν τις γιορτές, για λίγες μέρες κατάληψη. Η Πρόεδρος του Συλλόγου Φοιτητών Εστίας Μαρία Καπελάκη καταγγέλει ότι :"Ο πρύτανης μας είπε ότι περιμένει λεφτά από την Περιφέρεια ενώ ο αντιπεριφερειάρχης μας είπε "δεν μπορώ να σας δώσω ένα ευρώ". Το θέμα πρέπει να περάσει από Περιφερειακό Συμβούλιο και να γίνει τροποποίηση του προϋπολογισμού. "Τώρα πως γίνεται να έχουν 460.000 ευρώ για την αναβάθμιση της ηλεκτρονικής σελίδας της Περιφέρειας Κρήτης και δεν έχουν για να στεγάσουν 100 φοιτητές σε ένα ξενοδοχείο, είναι απορίας άξιον" μας λέει η κ. Καπελάκη.

Αθλιες οι συνθήκες διαβίωσης στη φοιτητική εστία

Το πρόβλημα της φοιτητικής στέγης στο Πολυτεχνείο είναι μεγαλύτερο απ αυτό που φαίνεται: οι φοιτητές της εστίας, ζούν σε πολύ κακές συνθήκες, σε δωμάτια ασυντήρητα και γεμάτα υγρασίες, και με πολλά κατασκευαστικά προβλήματα. Κατά την κατασκευή αυτού του τεράστιου και αμφιλεγόμενου αρχιτεκτονικά κτιριακού συγκροτήματος έγιναν απίτευτες σπατάλες σε διακοσμητικά στοιχεία και υλικά, αλλά δεν προβλέφθηκε η κατασκευή φοιτητικών εστιών κατάλληλων για τη στέγαση των φτωχών φοιτητών. Η λογική των πολυέξοδων κατασκευών τύπου "γέφυρας Καλατράβα" απορρίπτεται σήμερα ακόμα κι από τους ίδιους τους καθηγητές της Αρχιτεκτονικής Σχολής: "Πως μπορούν να μας διδάσκουν ότι στην αρχιτεκτονική πρέπει να συνδυάζουμε το κόστος με την οικονομία χώρου και υλικών δημιουργώντας λειτουργικά κτίρια, όταν οι χώροι στους οποίους ζούμε δίνουν το εντελώς αντίθετο παράδειγμα;" μας λέει η Εμμανουέλα Π., φοιτήτρια της Αρχιτεκτονικής Σχολής.

Παραδόξως, στο κτίριο της εστίας με τις 78 μόνο κλίνες, η μόνη συντήρηση που έχει γίνει τα τελευταία χρόνια είναι η συντήρηση του τεράστιου μεταλλικού "γλυπτού" που δεσπόζει στο κτίριο η οποία κόστισε 75.000 ευρώ, την ίδια στιγμή που πάνω από τα κεφάλια των φοιτητών κρέμονται λαμαρίνες της εξωτερικής στέγης. Από πέρσι το χειμώνα δεν υπάρχει ζεστό νερό ενώ προβλήματα παρουσιάζει και η θέρμανση. Στο υπόγειο του κτιρίου χάσκουν με ανοικτά καπάκια τα ασυντήρητα πλυντήρια - στεγνωτήρια εδώ και 5 χρόνια, ενώ ο χώρος θα μπορούσε να μετατραπεί σε κοινόχρηστο "σαλόνι" για τους κατοίκους της εστίας. Αντί να συντηρηθούν οι παλιές αυτές συσκευές, προτιμήθηκε να αγοραστούν φτηνά πλυντήρια για κάθε "πυρήνα" της εστίας (πυρήνες είναι οι κοινόχρηστοι χώροι με κουζινάκι, πλυντήριο και ψυγείο που αντιστοιχούν ανά 3 δωμάτια). Σήμερα, τα μισά απ αυτά τα πλυντήρια λειτουργούν με προβλήματα ενώ τα σκουριασμένα ψυγειάκια μόλις αντικαταστάθηκαν. Υγρασίες και μούχλα στους τοίχους, τρύπιες αποχετεύσεις, διαλυμένα ηλεκτρολογικά και σκοτάδι τις νύχτες συμπληρώνουν μια εικόνα που δε συνάδει με την αρχιτεκτονική χλιδή της εξωτερικής εμφάνισης των κτιρίων.

Τα προβλήματα αυτά είναι χρονίζοντα και ο σημερινός πρύτανης είναι ο μόνος, σύμφωνα με τα παιδιά της εστίας, που "δέησε" να την επισκεφθεί και να ενημερωθεί για τα προβλήματα. Εκτοτε, περιμένουμε να λυθούν.....