26/1/12

Επιστροφή στην ύπαιθρο

Του Μανώλη Περακάκη
Οι νέοι –και όχι μόνο- γυρίζουν ξανά στην ελληνική ύπαιθρο και στα χωράφια. Αυτό καταδεικνύεται από τα στοιχεία της Εθνικής Στατιστικής Αρχής, που αναφέρουν ότι από το 2008 έως σήμερα ο αριθμός όσων απασχολούνται στην πρωτογενή παραγωγή – γεωργία, δασοκομία και αλιεία – αυξήθηκε περισσότερο από 7%.  Η οικονομική κρίση, η ανεργία και τα λουκέτα στις επιχειρήσεις οδηγούν χιλιάδες άτομα στον αγροτικο τομέα και στις καλλιέργειες, είτε ως μία πρόσκαιρη λύση ανάγκης, είτε ως επαγγελματική επιλογή, διαβλέποντας ότι τα προβλήματα θα διαρκέσουν αρκετά ακόμα χρόνια. Σε πολλά χωριά και του Ν. Χανίων οι εγκαταλελειμμένες εκτάσεις δέχονται ξανά σπορά, τα κτήματα της οικογένειας περνάνε σε νεωτερα χέρια και ο παλιός οικογενειακός κλήρος αποτελεί και πάλι σανίδα σωτηρίας. Ανθρωποι επιστρέφουν στην ύπαιθρο του νομού από τα’ αστικά κέντρα και βρίσκουν εκεί καταφύγιο, έχοντας ως βάση σπίτια ή εκτάσεις που έχουν κληρονομιά απ’ τους γονείς τους, καλλιεργώντας τη γη που έιχε εγκαταλειφθεί και αφεθεί στην τύχη της. Όπως λέει χαρακτηριστικά ένας γεωπόνος: «τώρα ξαναζωντανεύουν εκτάσεις από ανθρώπους που είχαν αφήσει τη γεωργία και εργάζονται ως υπάλληλοι. Αλλοι είναι παιδιά που επιστρέφουν και συνεχίζουν στα οικογενειακά κτήματα, ενώ μερικοί μεγαλώνουν τις εκτάσεις τους, καθώς έπεσαν τα ενοίκια».
    Δεν είναι τυχαίο λοιπόν πως ενώ η ανεργία χτυπάει κόκκινο, οι απασχολούμενοι στον πρωτογενή τομέα, οι αγρότες δηλαδή και οι κτηνοτρόφοι αυξάνονται. Για την ακρίβεια, ο αγροτικός τομέας είναι σχεδόν ο μοναδικός που εμφανίζει αύξηση της απασχόλησης τα τελευταία δύο χρόνια. Στα χωριά και στις πόλεις της υπαίθρου, πρώην στελέχη εταιρειών, εργολάβοι οικοδομικών εργασιών, άνθρωποι που έχασαν τη δουλειά τους ή είδαν τα εισοδήματα και τα έσοδά τους να περικόπτονται, ψάχνουν μια διέξοδο στην κρίση κοντα΄στη γη και στα προϊόντα της. Αλλοι καλλιεργούν εκτάσεις και άλλοι ανοίγουν καταστήματα με βιολογικά προϊόντα ή ασχολούνται με τη μελισσοκομία, την κτηνοτροφία και τις βιολογικές καλλιέργειες. Αρκετοί είναι τέλος, εκείνοι οι νέοι που θέλουν να γίνουν νέοι αγρότες και έχουν υποβάλλει τα χαρτιά τους έτσι ώστε να πάρουν επιδότηση για τη δημιουργία υποδομών ή για να ενταχθούν στο πρόγραμμα των σχεδίων βελτίωσης. Τέλος αξίζει να αναφερθεί ότι η αύξηση της αγροτικής απασχόλησης φαίνεται και από την αύξηση κατά 30% στις πωλήσεις των εταιρειών με πολλαπλασιαστικό υλικό, γεωργικά φάρμακα και λιπάσματα. Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΠΑΣΕΓΕΣ, σημαντικότερη αύξηση της απασχόλησης παρατηρείται στη μεσαία κατηγορία ηλικιών (45-64 ετών) ωστόσο στις Περιφέρειες της Κρήτης και του Νοτίου Αιγαίου, η απασχόληση στη νεότερη ηλικιακή ομάδα (15-44 ετών) αυξήθηκε κατά 31,9% και κατά 52,5% αντίστοιχα.
Όπως επεσήμανε το μέλος του Δ.Σ. της ΓΕΣΑΣΕ Γιώργος Γωνιωτάκης «πράγματι υπα΄ρχει μια τάση από ανθρώπους που έμεναν στα αστικά κέντρα και είχαν ή έχουν μία πρόσβαση στα χωριά τους, δηλαδή διαθέτουν μία αγροτική εκμετάλευση που μέχρι σήμερα δούλευαν σ’ αυτήν οι γονείς τους, να επιστρέφουν στα χωριά για να καλλιεργήσουν τα χωράφια αυτά, λόγω της οικονομικής και κοινωνικής κρίσης που επικρατεί τα τελευταία δύο χρόνια. Επίσης κάποιοι άλλοι, που βρίσκονται σε δυσχερή θέση, ενοικιάζουν κάποια γεωργική εκμετάλλευση – κάτι πάντως που είναι αρκετά δύσκολο-. Πιστεύω ότι οι τομείς της γεωργίας και της κτηνοτροφίας προσφέρονται για ευκαιρίες δουλειάς, με την έννοια ότι θα πρέπει να έχει αποκτήσει πρώτα όποιος έχει αποφασίσει να ασχοληθεί σοβαρά με τις δύο αυτές δραστηριότητες και ορισμένες υποδομές, όπως γεωργικές εκμεταλλεύσεις στο όνομά του. Αλλιώς θα πρέπει να δουλεέυι ως απλός εργάτης γης. Για τα προγράμματα των νέων αγροτών και των σχεδίων βελτίωσης υπάρχει μεγάλη γραφειοκρατία, όσο και το κόστος για να ενταχθεί κανείς σ’ αυτά τα προγράμματα είναι υψηλό για τις αναγκαίες μελέτες. Το νέο πρόγβραμμα του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης για την ενοικίαση γης σε αγρότες, πιστεύω ότι είναι θετικό, αν και έχει ξεκινήσει να εφαρμόζεται πιλοτικά μόνο σε 4-5 νομούς της Ελλάδας, στους οποίους δεν συμπεριλαμβάνονται οι νομοί της Κρήτης. Καλό θα ήταν το συγκεκριμένο πρόγραμμα να επεκταθεί σ’ όλη την Ελλάδδα, για να δούμε πως μπορούμε ν’ αυξήσουμε το γεωργικό κλήρο που θα δοθεί σε όσους έχουν τις απαιτούμενες προδιαγραφές. Πάντως γενικά ο κόσμος σήμερα «φοβάται» να κάνει επενδύσεις και να βάλει τα χρήματά τους για να ενταχθεί σε κάποιο πρόγραμμα».
Σημαντικό είναι το ενδιαφέρον των νέων στο νομό χανίων για το πρόγραμμα των Νέων Αγροτών, που επιδοτείται με κοινοτική χρηματοδότηση. Συγκεκριμένα για τους 8.500 νέους γεωργούς, δικαιούχους του ομώνυμου μέτρου (απ’ αυτούς οι 188 προέρχονται απ’ το νομό Χανίων) έχει ολοκληρωθεί η καταβολή της πρώτης δόσης (70% επί του εγκεκριμένου ποσού ανά δικαιούχο και απομένει να γίνει η επαγγελματική κατάρτιση δικαιούχων του μέτρου αυτού, η οποία είναι υποχρεωτική και θα ξεκινήσει εμπρόθεσμα από τον οργανισμό «Δήμητρα». Όπως υπογραμμίζει η Ειρήνη Σηφογιαννάκη, Γεωπόνος και εργαζόμενη στο Τμήμα που ασχολείται με το πρόγραμμα των Νέων Αγροτών στη Δ/νση Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων Ν.΄λ Χανίων, «η τελευταία προκήρυξη για το σχέδιο αυτό, που εντάσσεται στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού προγράμματος «Αλέξανδρος Μπαλτατζής» είχε γίνει τον Απρίλιο του 2009 και έληξε τον Ιούλιο του ίδιου χρόνου. Οσον αφορά το Νομό Χανίων οι εγκεκριμένοι νέοι αγρότες, που είχαν ενταχθεί σ’ αυτό ήταν 188 άτομα ηλικίας από 25-40 ετών.
Το ποσό που έχει δοθεί σ’ αυτά τα άτομα κυμαίνεται από 15.000 – 20.000 ευρώ, ανάλογα με τα κριτήρια και τις προδιαγραφές που θέτει το σχέδιο. Για να λάβουν οι δικαιούχοι το υπόλοιπο 30% της επιδότησης θα πρέπει να παρακολουθήσουν κάποια σεμινάρια από τον οργανισμό «Δήμητρα» και να καταθέσουν ένα ακόμα φάκελο, με ορισμένα στοιχεία που τους ζητούνται. Από το 2009 μέχρι σήμερα το ενδιαφέρον από νέους αγρότες που θέλουν να ενταχθούν στο συγκεκριμένο πρόγραμμα, στη νέα προκήρυξη που θα βγει, είναι σημαντικό. Πολλοί είναι εκείνοι που έρχονται και ρωτάνε πότε θα «ξανανοίξει» το πρόγραμμα. Αλλοι απ’ αυτούς είναι σε πολύ ανιχνευτικο στέδιο και άλλοι είναι πιο κατασταλαγμένοι για την επιλογή τους αυτή».
Στο μεταξύ, μεγάλο είναι το ενδιαφέρον που επέδειξαν οι Χανιώτες και για τη χρηματοδότηση επενδύσεων με…φόντο τον αγροτουρισμό, στο πλαίσιο της Κοινοτικής Πρωτοβουλίας LEADER+. Ο Στράτος Μηλιδάκης σημειώνει ότι «η υποβολή αιτήσεων για το συγκεκριμένο πρόγραμμα έληξε στις 30-11-2010 και το Τμήμα Κοινοτικών Προγραμματων του ΟΑΔΥΚ ολοκλήρωσε μέχρι το Μαρτιο του 2011 τις διαδικασίες αξιολόγησης και τ’αποτελέσματα στάλθηκαν στο Υπουργειίο Αγροτικής Ανάπτυξης και τροφίμων, απ΄το οποίο έγιναν κάποιοι  δειγματοληπτικοί
έλεγχοι. Τ’ αποτελέσματα των ελέγχων αυτων έφθασαν σ’ εμας τον προηγούμενο Σεπτέμβριο και στη συνέχεια ειδοποιήσαμε τους επενδυτές γι αυτά και ακολύθησε η διαδικασία των ενστάσεων.
Το πρόγραμμα του άξονα 3, που αφορά στα μέτρα 311, 312 και 313, έχει προϋπολογισμό για τον ΟΑΔΥΚ 6.300.00 ευρώ δημόσια δαπάνη και συνολικά ο προϋπολογισμός τους είναι 10 εκ. ευρώ. Από αυτά προκηρύξαμε δημόσια δαπάνη ύψους 4.500.000 ευρώ».

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Αναζήτηση αυτού του ιστολογίου

View My Stats

Twitter Updates